Minijob jest popularną formą drobnego zatrudnienia w Niemczech. Jeśli tam mieszkasz, pracujesz bądź dopiero zastanawiasz się nad wyjazdem do naszych zachodnich sąsiadów, z pewnością już spotkałeś się z tym terminem. Czytaj dalej, by dowiedzieć się m.in.: czym dokładnie jest Minijob; komu się opłaca; jakie niesie za sobą prawa i obowiązki oraz czy można łączyć go z pracą na etat i co ze składkami?
Minijob w Niemczech — co to jest?
Minijob (zwane też geringfügige Beschäftigung) to rodzaj drobnego zatrudnienia w Niemczech. Praca na Minijob jest bardzo popularna i można ją porównać do polskiej umowy zlecenie. W Niemczech forma ta jest uregulowana prawnie, dlatego zarówno pracownik jak i pracodawca, podlegają pewnym ograniczeniom, mając wobec siebie prawa oraz obowiązki w związku z niemieckim prawem pracy i kodeksem cywilnym.
Oficjalna definicja Minijob wg Agentur für Arbeit, czyli niemieckiego Urzędu Pracy, to “geringfügige Beschäftigung mit höchstens 450 Euro monatlichem Arbeitsentgelt oder einem Arbeitseinsatz von maximal 70 Tagen pro Kalenderjahr”, co oznacza pracę na drobne zatrudnienie o maksymalnych miesięcznych dochodach, wynoszących 450 euro, bądź pracę przez najwyżej 70 dni w ciągu roku kalendarzowego. Pełne wynagrodzenie pracownika zatrudnionego na Minijob nie może przekroczyć 450 euro miesięcznie lub 5.400 euro na rok.
Warto zaznaczyć, że można być zatrudnionym w ramach Minijob na dwa sposoby. Może być to zatrudnienie długotrwałe (gdzie pracownik zarabia maksymalnie 450 euro miesięcznie), bądź zatrudnienie krótkotrwałe. W tym drugim przypadku praca nie może przekroczyć 3 miesięcy, bądź 70 dni w roku, a łączny roczny zarobek wynieść więcej niż 5.400 euro. Osoby zatrudnione w ramach Minijob obowiązuje minimalna kwota wynagrodzenia (obecnie jest to 10,45 euro/godz.) i mogą one pracować maksymalnie 45 godz. miesięcznie. Co się stanie, gdy limit ten zostanie przekroczony? W takim przypadku następuje utrata statusu osoby pracującej w ramach Minijob i od tamtej pory pracownika obowiązują takie same regulacje ubezpieczeniowe i prawne jak pracowników etatowych.
Plusy i minusy pracy w ramach Minijob
Do niewątpliwych zalet zatrudnienia w ramach Minijob należy zwolnienie z podatków (podatek dochodowy w Niemczech płaci się bowiem dopiero od kwoty 9744 euro rocznie) oraz ubezpieczeń takich tak:
- ubezpieczenie na wypadek bezrobocia (Arbeitslosenversicherung);
- ubezpieczenie zdrowotne (Krankenversicherung);
- ubezpieczenie pielęgnacyjne (Pflegeversicherung).
Oznacza to, że niemal wszystkie zarobione pieniądze, bez potrąceń trafiają na konto pracownika. Jedyną wymaganą składką jest ta na ubezpieczenie emerytalne.
Pomimo wszystkich zalet są też minusy pracy na Minijob. Należą do nich:
- brak prawa do zasiłku dla bezrobotnych;
- brak ubezpieczenia zdrowotnego (opłacanie go prywatnie może sporo kosztować);
Ponadto warto wspomnieć, że jednorazowe dodatki świąteczne bądź urlopowe również wliczają się do minimalnej kwoty wynagrodzenia na Minijob tj. 5400 euro rocznie. Dlatego jeśli zarobisz 450 euro miesięcznie, a oprócz tego dostaniesz jeszcze np. dodatek świąteczny w kwocie 100 euro, utracisz status osoby zatrudnionej na Minijob.
Minijob — prawa pracownika
Gdy podejmujesz pracę na Minijob w Niemczech, obejmują Cię dokładnie takie same prawa i obowiązki jak pracowników zatrudnionych w ramach standardowej umowy o pracę. Przysługują Ci zatem prawa do:
- ochrony przed nieuzasadnionym wypowiedzeniem stosunku pracy przez pracodawcę;
- wynagradzania za pracę w niedziele i święta;
- wypłaty wynagrodzenia w przypadku choroby własnej lub dziecka;
- świadczenia macierzyńskiego;
- okresu wypowiedzenia;
- otrzymania pisemnej informacji o zmianach warunków umowy;
- ustawowego świadczenia wypadkowego w razie wypadku przy wykonywaniu pracy lub podczas drogi do pracy;
- specjalnej ochrony jeśli jesteś osobą niepełnosprawną;
- otrzymania świadectwa pracy po zakończeniu stosunku pracy bądź wygaśnięciu umowy.
Warto wiedzieć, że w przypadku, gdy umowa o pracę nie zawiera informacji o długości okresu wypowiedzenia, obowiązuje ustawowy termin wypowiedzenia zawarty w kodeksie cywilnym (niem. Bürgerliches Gesetzbuch). Wynosi on 4 tygodnie (28 dni) do 15. dnia miesiąca lub końca miesiąca kalendarzowego.
Urlop na Minijob — czy się należy?
Z pewnością zastanawiasz się, czy praca na tak drobnym zatrudnieniu jak Minijob daje prawo do urlopu. Odpowiedź brzmi: tak! Pracując w ramach Minijob masz prawo do urlopu, zupełnie jak pracownicy zatrudnieni w ramach klasycznej umowy o pracę. Liczba przysługujących dni wolnych zależy od ilości przepracowanych dni w tygodniu i obliczyć ją można, posługując się wzorem podanym poniżej.
(Liczba dni roboczych w tygodniu x ilość dni roboczych przysługujących w danej firmie) / liczba dni roboczych w firmie = wysokość urlopu w ramach Minijob
Przykładowo: Jeśli pracujesz 4 dni w tygodniu, w firmie gdzie standardowo należy się 20 dni urlopu i obowiązuje pięciodniowy tydzień pracy, musisz wykonać takie działanie:
(4 x 20) /5 =16 dni. Wynik jest tutaj oczywiście ilością przysługujących Ci dni urlopowych.
Minijob a rezygnacja z opłacania składek
Jak już wspomnieliśmy wcześniej, jedyną składką, jaką powinno się opłacać pracując w ramach Minijob jest ta, na ubezpieczenie emerytalne. Pracownik ma jednak prawo do rezygnacji z opłacania obowiązkowych składek i bardzo dużo osób zatrudnionych na Minijob to robi. W jaki sposób zrezygnować z opłacania składek? Wystarczy złożyć u swojego pracodawcy specjalny wniosek, w którym zawarta będzie wyraźna informacja o rezygnacji ze składek emerytalnych. Pracodawca powinien potwierdzić otrzymanie takiego dokumentu i nanieść datę jego dostarczenia (pismo to może być istotne np.w trakcie kontroli z urzędu ubezpieczeń społecznych w miejscu pracy).
Osoby, które nie zrezygnują z opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne, będą musiały uiszczać składki wynoszące 3,6% z wynagrodzenia. Dzięki temu w przyszłości otrzymają wyższą emeryturę. Bez względu na to czy pracownik zrezygnował z opłacania składek, czy nie, pracodawca standardowo zobligowany jest do opłacania zryczałtowanych składek na ubezpieczenie emerytalne w wysokości 15%.
Praca na Minijob w Niemczech — komu się opłaca?
W jakich przypadkach i komu opłaca się zatrudnić w ramach Minijob? Praca na Minijob to świetne rozwiązanie np. dla studentów, młodych matek na urlopie wychowawczym, emerytów i dla wszystkich, którzy chcą dorobić dodatkowo do pensji. Co ważne, w ramach Minijob pracować mogą nawet osoby bezrobotne, nie tracąc przy tym prawa do zasiłku (w zależności jednak od wysokości dochodów, może być on odpowiednio pomniejszony). Zatrudnienie na Minijob jest również bardzo opłacalne dla pracodawców. Wiele małych firm i przedsiębiorstw stosuje to rozwiązanie. Pracodawcy zobowiązani są do zgłaszania zatrudnień osób na Minijob w Minijob-Zentrale w Essen.
Czy można być zatrudnionym w kilku pracach typu Minijob jednocześnie?
Zatrudnić się w kilku miejscach na Minijob i zarabiać bez płacenia podatków… Czy też przyszło Ci do głowy takie sprytne rozwiązanie? Niestety to zbyt piękne, aby mogło być prawdziwe. Co prawda jest możliwa praca w kilku miejscach w ramach Minijob, ale wciąż łączna kwota dochodów w ramach drobnego zatrudnienia nie może przekroczyć 450 euro miesięcznie. Powyżej tej kwoty pojawiają się już podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie społeczne a wszystkie wykonywane dotychczas prace przestaną być już Minijobem. Jeśli wykonujesz prace w kilku miejscach, jesteś zobowiązany do poinformowania pracodawcy o pozostałych zatrudnieniach typu Minijob.
Minijob a praca na pełen etat
Jeśli pracujesz na pełen etat i płacisz składki na ubezpieczenie społeczne możesz być równocześnie zatrudniony w ramach Minijob. Należy jednak pamiętać, że w takim wypadku można podjąć pracę wyłącznie w ramach jednego zatrudnienia typu Minijob. Jeśli podejmiesz się przykładowo dwóch drobnych zatrudnień oprócz pełnego etatu, drugie z nich straci status Minijob i podlegać będzie pełnym składkom na ubezpieczenie społeczne.
Krótkoterminowy Minijob w Niemczech — co to?
Zatrudnienie w ramach krótkoterminowego Minijob określa wykonywanie danej pracy w danym, krótkotrwałym okresie czasu. Rozwiązanie to jest doskonałą formą zatrudnienia np. dla studentów czy uczniów, którzy chcą sobie dorobić np. podczas wakacji czy ferii zimowych.
W przypadku tego rodzaju Minijob stosunek pracy nie może trwać dłużej niż 3 miesiące, gdy osoba pracuje 5 dni w tygodniu. Kiedy tygodniowa liczba godzin pracy jest niższa, granica ta wydłuża się maksymalnie do 70 dni w ciągu roku. Warto tutaj zaznaczyć, że zatrudnienie w ramach krótkotrwałego Minijob nie może być traktowane jako regularna praca. Pracowników zatrudnionych w ramach krótkotrwałego Minijob obowiązuje opodatkowanie wynikające z 20% ryczałtu lub obliczane jest na podstawie indywidualnych cech podatnika z elektronicznej karty podatkowej.
Minijob a Midijob — czym się od siebie różnią?
Jeśli wykonujesz dodatkowe prace, a ich miesięczne wynagrodzenie regularnie mieści się w przedziale między 450,01 euro a 1300 euro, wtedy Twoja praca na Minijob, zwolniona z obowiązku płacenia składek ubezpieczeniowych staje się pracą w ramach Midijob i podlega obowiązkowi opłacania składek. Warto tu zaznaczyć, że pracownik w takim wypadku opłaca jednak obniżoną składkę na ubezpieczenie społeczne, wynosi ona wtedy od 11 do 21 %. Pracodawca jednak wciąż opłaca pełną wysokość składki.
Podwyżka minimalnego wynagrodzenia w Niemczech w ramach Minijob
Jesienią w Niemczech planowane jest nadejście korzystnych zmian dla większości pracowników. Od 1 października 2022 r. wzrośnie wysokość płacy minimalnej (z 10,45 euro/ godz. do 12 euro/ godz.). W związku z tym zmieni się również górny limit zarobków w ramach pracy na Minijob. Wzrośnie on z 450 euro do 520 euro miesięcznie. Tym samym od października wszyscy zatrudnieni w ramach Minijob, którzy będą zarabiać do 520 euro na miesiąc, zwolnieni będą z opłat na poczet podatku dochodowego oraz składek na ubezpieczenie społeczne.
