Obowiązkowy abonament RTV w Niemczech – wszystko, co warto o nim wiedzieć

abonament rtv w Niemczech

Zmiana miejsca zamieszkania wiąże się z wieloma obowiązkami i wymaga wzmożonego wysiłku oraz czujności. Oprócz znalezienia odpowiedniego lokum, należy dopilnować wszystkich prawidłowości w umowie, opłacić kaucję oraz czynsz. Pośród wielu pilnych zadań do wykonania, łatwo zapomnieć o formalnościach związanych z abonamentem RTV, który w Niemczech jest opłatą obowiązkową dla większości mieszkańców. Czym jest obowiązkowy abonament RTV, kto musi go płacić i w jaki sposób można tego dokonać?

Czym jest obowiązkowy abonament RTV?

Abonament radiowo-telewizyjny w Niemczech, czyli Rundfunkbeitrag, jest opłatą za nadawanie, naliczaną co miesiąc od każdego mieszkania prywatnego, firmy i instytucji. Organizacja Beitragsservice von ARD, ZDF und Deutschlandradio, odpowiedzialna jest za regularne pobieranie tej opłaty we współpracy z niemieckimi urzędami. Od 2013 roku abonament stał się obowiązkowy dla każdego gospodarstwa domowego – niezależnie od posiadania lub braku odbiornika radiowego bądź telewizyjnego.

Zebrane w ten sposób fundusze przeznaczane są na opłacenie funkcjonowania wielu stacji telewizyjnych oraz radiowych, a także nadawanych w nich programów informacyjnych, sportowych czy rozrywkowych. Ma to zapewnić obywatelom dostęp do mediów, które w swoim przekazie będą uczciwe i bezstronne, ponieważ nie będą utrzymywane przez prywatne przedsiębiorstwa, czy pieniądze z reklam. 

Szacuje się, że każdego roku na konto organizacji z tego tytułu wpływa ponad 8 miliardów euro.

Ile kosztuje abonament RTV w Niemczech i jak obliczana jest jego kwota?

Obecnie wysokość abonamentu RTV w Niemczech wynosi 18,36 EUR miesięcznie. To oznacza, że w skali pełnych 12 miesięcy kwota do zapłaty wynosi 220,32 EUR. Taka cena ma utrzymać się do 2024 roku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, każda nowa stawka ustanawiana jest na cztery lata i przechodzi przez poszczególne stopnie legislacyjne, aż zostanie przyjęta przez wszystkie parlamenty krajów związkowych (tzw. Landy).

Warto dodać, że opłata na dany okres nie jest ustalana bezpośrednio przez stacje nadawcze, ale dzieje się to we współpracy z niezależnymi komisjami eksperckimi.

Abonament RTV w Niemczech – kto musi go płacić i czy można z niego zrezygnować?

Obowiązek płacenia abonamentu RTV w Niemczech spoczywa na właścicielu lub lokatorze gospodarstwa domowego. Płatnik musi być osobą pełnoletnią. Należy również pamiętać, że nie ma znaczenia liczba osób zamieszkująca dane miejsce oraz liczba odbiorników radiowych i telewizyjnych znajdujących się w mieszkaniu. Opłata naliczana jest bowiem za konkretne lokum. Oznacza to, że nawet w przypadku nieposiadania telewizora lub radioodbiornika, obowiązek zapłaty musi zostać spełniony. Tak samo, niezależnie od liczby lokatorów, wysokość kwoty do uiszczenia pozostaje niezmienna.

Istnieje jednak kilka grup ludzi, które mają możliwość, aby płacić mniej. Niektórzy mogą również wnioskować o całkowite zwolnienie z obowiązkowych opłat. Możliwość całkowitego zwolnienia z abonamentu RTV w Niemczech, posiadają m.in.:

  • studenci otrzymujący finansowe wsparcie od państwa, czyli tzw. Bundesausbildungsförderungsgesetz;
  • praktykanci otrzymujący wsparcie w ramach dodatku szkoleniowego Ausbildungs Geld;
  • osoby pobierające zasiłek dla szukających pracy Arbeitslosengeld II;
  • osoby pobierające świadczenie socjalne Sozialgeld;
  • seniorzy przebywający w domu opieki;
  • osoby ubiegające się o azyl i zamieszkujące w ośrodkach zapewniających schronienie.

Ponadto, osoby posiadające więcej niż jedno miejsce zamieszkania, zobligowane są do opłaty wyłącznie za jedno z nich.

Natomiast możliwość częściowego zwolnienia z abonamentu RTV przysługuje m.in.:

  • osobom niepełnosprawnym, którzy posiadają orzeczenie o niepełnosprawności z kodem RF;
  • osobom niesłyszącym i niedosłyszącym.

Wysokość obniżonej opłaty to 1/3 z obowiązującej w danym okresie stawki. Na ten moment kwota wynosi 6,12 EUR. Natomiast aktualną i szczegółową listę wyjątków, znaleźć można bezpośrednio na stronie internetowej:  https://www.rundfunkbeitrag.de/index_ger.html.

Abonament RTV w Niemczech – gdzie należy się zarejestrować?

Wynajmując mieszkanie wyłącznie dla siebie, każda osoba zobowiązana jest do rejestracji i regularnego opłacania abonamentu. Natomiast w przypadku zamieszkiwania z kilkoma osobami, wystarczy, że tylko jedna z nich zarejestruje się w systemie i będzie opłacać składki. 

Organizacja odpowiedzialna za pobieranie Rundfunkbeitrag uzyskuje regularnie informacje meldunkowe i często rejestracja dokonywana jest automatycznie w momencie złożenia meldunku. Warto jednak upewnić się, że cały proces przebiegł we właściwy sposób, co pozwoli uniknąć ewentualnych niedogodności. Z tego względu, tuż po wprowadzeniu się do nowego miejsca, zaleca się, aby wypełnić odpowiedni formularz informacyjny. Druk dostępny na jest na stronie internetowej: https://www.rundfunkbeitrag.de/index_ger.html

Rejestracji można dokonać zarówno online, jak i za pośrednictwem poczty tradycyjnej. Wówczas wystarczy wydrukować formularz, wypełnić go i przesłać na adres ARD ZDF Deutschlandradio.

Serwis odpowiedzialny za obsługę składek sprawdza i procesuje aplikacje, zmiany w danych osobowych oraz prośby o obniżenie, lub całkowite wyłączenie z opłacania abonamentu. Dodatkowo regularnie dokonuje się porównania informacji posiadanych przez Beitragsservice z tymi, które dostępne są w urzędach meldunkowych na terenie całego kraju. Służy to upewnieniu się, że wszystkie osoby, które zobligowane są do opłaty abonamentu, rzeczywiście stosują się do tego wymogu.

Abonament RTV w Niemczech – kiedy i jak można się wyrejestrować?

Wyrejestrowanie się z obowiązkowego systemu opłacania abonamentu RTV w Niemczech, jest niezwykle szybkie i łatwe. O wykonaniu tej czynności muszą pamiętać przede wszystkim osoby, które opuszczają Niemcy, lub przeprowadzają się do nowego lokum, w którym abonament RTV jest już opłacany.

Wszelkich formalności można dokonać na oficjalnej stronie poprzez formularz online: https://www.rundfunkbeitrag.de/buergerinnen_und_buerger/formulare/abmelden/index_ger.html

Wypełnienie i wysłanie tego prostego wniosku pozwoli upewnić się, że Beitragsservice nie będzie rościł żadnych opłat, a dane personalne zostaną usunięte z wykazu płatników.

Należy pamiętać, że w całym procesie wymagane będzie okazanie stosownego zaświadczenia, np. takiego jak oświadczenie o wymeldowaniu (w przypadku opuszczenia kraju).

Abonament RTV w Niemczech dla firm oraz instytucji

Opłata za nadawanie nie jest obowiązkowa wyłącznie dla osób prywatnych, ale również dla przedsiębiorców. Z tego powodu do opłacania abonamentu zobligowane są również firmy i instytucje. Z informacji dostępnych na oficjalnej stronie poświęconej Rundfunkbeitrag wynika, że na ostateczną kwotę abonamentu dla przedsiębiorstw, składają się takie czynniki, jak: 

  • liczba posiadanych zakładów pracy zobowiązanych do uiszczania opłaty,
  • ilość pracowników opłacających składki na ubezpieczenie społeczne (pełno- i niepełnoetatowi),
  • liczba pojazdów, które podlegają opłacie.

Z tego powodu wysokość stawki jest zależna od statusu konkretnej instytucji lub firmy. Wszelkie informacje niezbędne do wyliczenia abonamentu, formularze i kalkulatory dostępne są na oficjalnej stronie – tym razem w zakładce Unternehmen und Institutionen ( niem. firmy i instytucje).

Jak opłacić abonament radiowo-telewizyjny w Niemczech?

Beitragsservice troszczy się o to, aby każdy otrzymał przypomnienie o obowiązkowej opłacie. Raz na 3 miesiące wysyłany jest list z informacjami niezbędnymi do wykonania przelewu. Można się również zdecydować na płatność automatyczną. Wówczas płatnik nie będzie już otrzymywał listów w tej sprawie. 

Płatność automatyczna, czyli popularne polecenie zapłaty, umożliwia bezpośrednie pobranie odpowiedniej kwoty z konta bankowego, dzięki czemu nie trzeba pamiętać o przelewie każdego miesiąca. Aby skorzystać z tej formy płatności, należy:

  • podać numer konta (Beitragsnummer) składający się z 9 cyfr, który każda osoba otrzymuje w liście od Beitragsservice,
  • wypełnić odpowiedni formularz, 
  • wskazać przy metodzie płatności (Zahlungsweise) polecenie zapłaty z konta,
  • uzupełnić informacje odnośnie konta bankowego, z którego kwota ma być pobierana. 

Natomiast wspomniany wcześniej list wysłany przez Beitragsservice zawiera wszystko, czego potrzebuje każda osoba, chcąca wykonać przelew osobiście. Jest w nim również dostępny kod QR, który można zeskanować w aplikacji bankowej. Podobnie jak przy poleceniu zapłaty, przy tej metodzie również niezbędny będzie Beitragsnummer. Warto dodać, że chociaż każdy z krajów związkowych Niemiec posiada oddzielny numer rachunku, na który należy wpłacać należność, opłaty można kierować również na główne konto Beitragsservice.

Konsekwencje niepłacenia abonamentu RTV w Niemczech

Wszelkie płatności, bądź ich brak, związane z obowiązkowym abonamentem RTV w Niemczech, są skrupulatnie sprawdzane są przez pracowników Beitragsservice von ARD, ZDF und Deutschlandradio. Jednak może się zdarzyć, że osoba zamieszkująca na terenie kraju, niepodlegająca umorzeniu składki, notorycznie uchyla się od jej płacenia i lekceważy przypomnienia o zapłacie. Wówczas po kilkukrotnym wezwaniu do zapłaty, sprawa przekazywana jest zewnętrznej firmie windykacyjnej, która egzekwuje zapłatę wierzytelności od dłużnika. 

Dopuszczenie do takiej sytuacji może mieć negatywne konsekwencje w przyszłości. Skutkuje to m.in. negatywną oceną zdolności kredytowej, co następnie może mieć wpływ na trudności w uzyskaniu kredytu. Zdarza się, że dłużnik może mieć także problemy przy próbie wynajęcia mieszkania, bądź otworzenia kolejnego konta bankowego.

Interesujący jest fakt, że w odpowiedzi na wiele skarg wpływających do Federalnego Trybunału Konstytucyjnego, w 2018 roku zostało wydane oficjalne orzeczenie w tej sprawie. Na jego mocy stwierdzono, że opłata abonamentowa jest zgodna z konstytucją państwa niemieckiego. W wyjaśnieniu można było przeczytać, że sama dostępność oferty publicznej telewizji, daje wystarczające podstawy do obciążenia prywatnych domów.