Decydując się na mieszkanie w Niemczech, należy wziąć pod uwagę kilka obowiązków, jakie należy wypełnić, aby osiedlić się w tym kraju na dłużej. Brak znajomości zasad dotyczących funkcjonowania państwa niemieckiego może wiązać się z nieprzyjemnymi konsekwencjami oraz wysokimi karami grzywny, dlatego zawsze trzeba sprawdzać najnowsze doniesienia i przepisy, aby móc za nimi podążać i cieszyć się spokojnym życiem. Jedną z bardzo istotnych kwestii jest powszechny obowiązek meldunkowy na terenie Niemiec, regulowany przez ustawę federalną. Meldunek oznacza zarejestrowanie swojego pobytu pod wskazanym adresem. Zameldowanie w danym miejscu nie daje osobie zameldowanej żadnych praw do lokalu, stanowi wyłącznie informację o adresie jej zamieszkania oraz umożliwia korzystanie z szeregu udogodnień i przywilejów.
Dłuższy pobyt w Niemczech
Dzięki temu, że Niemcy należą do Unii Europejskiej, osiedlenie się w tym kraju na stałe jest stosunkowo łatwe, jednak unijne prawo do przemieszczania się wymaga spełnienia określonych wymagań. Jeśli pobyt w Niemczech jest zatem dłuższy niż 3 miesiące, osoba, która chce zamieszkać w tym państwie na dłuższy czas określony lub na stałe jest zobowiązana do dopełnienia trzech głównych obowiązków. Należą do nich:
- zameldowanie się w miejscu stałego pobytu,
- ubezpieczenie się w kasie chorych (państwowej lub prywatnej),
- założenie konta w banku.
Meldunek w Niemczech
Dłuższy niż 3-miesięczny pobyt w Niemczech wymaga dopełnienia obowiązku meldunkowego. Osoba planująca zamieszkanie na terenie państwa niemieckiego powinna zameldować się przed upływem trzeciego miesiąca od daty przybycia do kraju. Do 90 dni w świetle prawa niemieckiego przybyli zza granicy są traktowani jak turyści. Zatem do zgłoszenia swojego pobytu w odpowiednim urzędzie niemieckim są zobowiązane osoby przyjeżdżające do Niemiec z zamiarem osiedlenia się na dłuższy czas, a także osoby, których pobyt na terenie kraju przekracza 3 miesiące. Obowiązek meldunkowy jest także wymagany w przypadku osób podejmujących pracę zarobkową na terenie Niemiec, ponieważ wiąże się z nadaniem im odpowiedniego numeru identyfikacji podatkowej, niezbędnego na przykład do rozliczania się z niemieckim urzędem skarbowym. Osoba, która ma zamiar podjąć pracę w Niemczech, powinna jak najszybciej po przybyciu dokonać meldunku – zwykle czas na dopełnienie tej procedury wynosi 7 dni.
Wymeldowanie się z miejsca stałego pobytu w Niemczech
W przypadku opuszczania Niemiec na stałe, a tym samym zakończenie pracy zarobkowej oraz ustanie regularnych opłat, na przykład za ubezpieczenie czy media, wymagane jest także wymeldowanie się z pobytu stałego. Stanowi to obowiązek administracyjny. Z kolei w przypadku zmiany mieszkania na terenie Niemiec należy poinformować odpowiedni urząd, który bez dodatkowych formalności dokona modyfikacji danych w systemie na aktualne. Taką zmianę należy zgłosić do niemieckiego urzędu w ciągu 14 dni od zmiany adresu zamieszkania.
Meldunek w przypadku wynajmu mieszkania w Niemczech
Wynajem mieszkania w Niemczech wiąże się z obowiązkiem meldunku w tym lokalu w ciągu dwóch tygodni (w niektórych rejonach w ciągu tygodnia) od daty wprowadzenia się. Brak dopełnienia tej formalności stanowi wykroczenie administracyjne i jest związane z nałożeniem kary grzywny w wysokości 1000 euro. Innym skutkiem niezameldowania się jest nadanie przez urząd finansowy 6 klasy podatkowej, czyli pobieranie podatku w wysokości około 43%. Meldując się w lokalu na terenie Niemiec, można podać dowolne miejsce zamieszkania, na przykład adres hotelu czy mieszkania, jednak konieczne jest uzyskanie zgody osoby, od której jest ono wynajmowane. Podczas wizyty w urzędzie należy zatem okazać potwierdzenie od właściciela mieszkania o najmie oraz umowę najmu – Mietvertrag lub przyjść z wynajmującym w celu potwierdzenia ustaleń. W przypadku wystawienia niezasadnego zaświadczenia o zameldowaniu (jeśli wprowadzenie się do lokum nie miało nigdy miejsca), wynajmujący mogą podlegać grzywnie w wysokości nawet 50 000 euro.
Wynajem mieszkania i zameldowanie się w Niemczech – obowiązki
Większość osób rozpoczynających swoje życie w Niemczech decyduje się na wynajęcie mieszkania oraz zameldowanie. Osiedlenie się na stałe w tym kraju wymaga dopełnienia także dodatkowych obowiązków, o które warto zadbać już na początku pobytu w tym kraju.
- Konto w banku i sytuacja finansowa pozwalająca na życie w Niemczech
Jeśli ktoś ma zamiar osiedlić się na stałe w Niemczech, wynajmuje mieszkanie i melduje się w miejscu stałego pobytu, jednocześnie zobowiązuje się do potwierdzenia, że ma środki finansowe na to, aby się utrzymać. Konieczne jest zatem założenie tutejszego konta bankowego – również po to, aby móc na przykład wziąć kredyt (i wykazać zdolność kredytową oraz brak zadłużenia w niemieckim rejestrze SCHUFA). To, z jakiego źródła pochodzą finanse, nie jest istotne, o ile taka osoba jest w stanie okazać dowody na to, skąd faktycznie pochodzą jej pieniądze na utrzymanie się i życie w Niemczech.
- Ubezpieczenie zdrowotne
Osoba, która na stałe osiedla się w Niemczech musi mieć ubezpieczenie zdrowotne w systemie państwowych lub prywatnych kas chorych. Ubezpieczenie to stanowi podstawowe świadczenie zapewniające dostęp do opieki medycznej w celu wykonania badań profilaktycznych lub w przypadku wystąpienia nagłych zdarzeń i losowych sytuacji.
- Ponoszenie kosztów związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego, na przykład opłat za media czy abonament na Internet i telefon.
Dokumenty potrzebne do wynajęcia mieszkania w Niemczech
Znalezienie mieszkania w Niemczech stanowi nie lada wyzwanie. Często bowiem potencjalnych najemców na jedno mieszkanie jest bardzo dużo, dlatego udając się na rozmowę w sprawie wynajmu, warto zaopatrzyć się od razu w przydatne informacje. W zależności od właściciela posesji wymagane mogą być inne dokumenty, jednak zazwyczaj trzeba okazać:
- dowód osobisty oraz formularz z podstawowymi danymi najemcy,
- zaświadczenie o dochodach – głównym dokumentem potwierdzającym gotowość do wynajmu mieszkania jest zaświadczenie o dochodach z ostatnich 3 miesięcy. Dzięki jego okazaniu właściciel może być pewien, że najemcę stać na utrzymanie się w Niemczech oraz opłacanie czynszu i wszystkich obowiązkowych opłat
- informację o wypłacalności i zdolności kredytowej – zaświadczenie z niemieckiego rejestru SCHUFA jest często niezbędne do wynajmu mieszkania, ponieważ świadczy o tym, czy najemca ma jakieś zadłużenia i jest niewypłacalny, przez co widnieje na czarnej liście SCHUFA.
Meldunek w Niemczech – najważniejsze pytania
Zaświadczenie meldunkowe (Anmeldebestätigung) jest wymagane na przykład w przypadku otworzenia konta w banku oraz korzystania z jego usług (wzięcie kredytu lub zakupów na raty) i zarejestrowania się w niemieckim urzędzie pracy oraz Finanzamy, czyli w urzędzie finansowym. Osiedlając się na stałe na terenie Niemiec, należy zatem jak najszybciej dokonać procedury meldunku, aby móc korzystać z wszelkich udogodnień i przywilejów, a także nie narażać się na ryzyko poniesienia kary pieniężnej w przypadku niedopełnienia tej formalności.
Gdzie można się zameldować?
Aby zameldować się na terenie Niemiec, należy udać się do lokalnego urzędu meldunkowego, przypisanego do adresu zamieszkania. Urzędy, które świadczą takie usługi, można znaleźć pod różnymi nazwami, m.in. W Niemczech urzędy, w których można się zameldować noszą różne nazwy: Stadtverwaltung, Einwohnermeldeam czy Bürgerservice. Aby uniknąć kolejek, warto umówić się telefonicznie lub online, aby zarezerwować wizytę na konkretny termin i godzinę. Numer telefonu oraz godziny otwarcia urzędu można znaleźć w Internecie po wpisaniu w wyszukiwarkę GOOGLE nazwy miejscowości i dopisując na przykład „Amneldung”.
Jakie dokumenty należy ze sobą zabrać?
Dokumenty niezbędne do meldunku to dowód tożsamości (dowód osobisty lub paszport) i wypełniony formularz meldunkowy. Oficjalne formularze mogą różnić się od siebie, dlatego warto poszukać wcześniej takiego wniosku na stronie internetowej lokalnego urzędu (w wyszukiwarkę należy wpisać nazwę miejscowości i „Anmeldung Formular PDF”) lub wypełnić formularz odręcznie drukowanymi literami na miejscu. Osoby studiujące w Niemczech powinny także zabrać ze sobą dokument potwierdzający studiowanie na uczelni wyższej. W przypadku wynajmowania mieszkania konieczne jest także okazanie umowy najmu oraz zaświadczenie od wynajmującego. Jego treść musi zawierać potwierdzenie zameldowania oraz wszystkie niezbędne dane, takie jak imię, nazwisko i adres zamieszkania wynajmującego, imię i nazwisko osoby podlegającej zgłoszeniu i datę jej wprowadzenia się do lokum.
Jaki jest koszt procedury meldunkowej?
Koszt meldunku może zależeć od konkretnego landu – może wynosić niewielką kwotę (na przykład 10 euro) lub być darmowe.
Czy można mieć meldunek zarówno w Polsce, jak i w Niemczech?
Zgodnie z prawem nie ma możliwości posiadania dwóch meldunków. Po osiedleniu się na stałe w Niemczech to tutaj są odprowadzane podatki oraz opłacane jest ubezpieczenie zdrowotne.
Jak wymeldować się z Niemiec?
Wymeldowania się z pobytu stałego można dokonać internetowo (opcja ta jest dostępna w niektórych urzędach), listownie lub podczas stacjonarnej wizyty w urzędzie, za okazaniem dowodu tożsamości ze zdjęciem – paszportu lub dowodu osobistego, wypełnionego formularza oraz zaświadczenia wynajmującego mieszkanie o wymeldowaniu najemcy lokalu. Procedura ta jest darmowa i należy ją spełnić na dwa tygodnie przed ostateczną wyprowadzką z miejsca stałego pobytu. Nie ma oficjalnej kary grzywny za niedopełnienie formalności wymeldowania się, jednak nadal może być ono kosztowne. Brak zawiadomienia ubezpieczyciela o opuszczeniu kraju na stałe oraz nierozwiązanie zawartych wcześniej umów związanych z opłatami, na przykład za media, wiąże się z koniecznością uregulowania wszystkich należności i składek naliczonych podczas nieobecności zameldowanego. Często informacja o zadłużeniu przychodzi dopiero po dłuższym czasie – wówczas opłaty do uiszczenia mogą być już naprawdę wysokie. Warto dodać, że kasa chorych nie bierze pod uwagę wstecznego zgłoszenia o wymeldowaniu z Niemiec.
