Mieszkasz i pracujesz od wielu lat w Niemczech i chciałbyś ubiegać się o tamtejsze obywatelstwo? A może czujesz się mocno związany z tym krajem, traktujesz go jak własną ojczyznę i pragniesz posiadać te same prawa co obywatele niemieccy? Z naszego artykułu dowiesz się m.in. na jakich warunkach starać się można o uzyskanie niemieckiego obywatelstwa, jakie dokumenty trzeba złożyć i ile kosztuje cała procedura.
Przy nadawaniu niemieckiego obywatelstwa obowiązuje prawo krwi, które polega na tym, że obywatelstwo dziedziczy się po rodzicach (lub jednym z nich), którzy są Niemcami. Można je także nabyć w procesie naturalizacji, czyli nadania obywatelstwa cudzoziemcowi, przez wzgląd na jego długoletni pobyt w Niemczech. Od 2000 r. obowiązuje też prawo upoważniające do starania się o niemieckie obywatelstwo osób urodzonych w Niemczech, których rodzice są cudzoziemcami.
Zalety posiadania niemieckiego obywatelstwa
Co daje niemieckie obywatelstwo? Posiadanie niemieckiego obywatelstwa jest wygodnym i dającym mnóstwo przywilejów rozwiązaniem. Do zalet jego posiadania zaliczyć można:
- uzyskanie niemieckiego paszportu i dowodu osobistego;
- możliwość brania udziału w wyborach do Bundestagu i regionalnych parlamentów;
- uzyskanie tych samych praw i przywilejów, co rodowici mieszkańcy Niemiec;
- ułatwienie procedury przy staraniach o kredyt;
- przysługiwanie korzystniejszych praw dziedziczenia;
- łatwiejszy dostęp do zasiłków niemieckich;
- możliwość podróżowania do wielu krajów nawet bez wiz (obecnie jest to aż 177 krajów).
Niemieckie obywatelstwo – jakie warunki trzeba spełnić, by je uzyskać?
Obywatelstwo niemieckie uzyskać można na dwa sposoby. Pierwszym z nich jest udowodnienie posiadania niemieckich przodków, wówczas następuje nadanie obywatelstwa z tytułu pochodzenia. Drugą możliwością jest udowodnienie wieloletniego pobytu na terenie Niemiec i tzw. żywotny interes, łączący nas z tym krajem, czyli np. rodzina, małżonek / małżonka z niemieckim obywatelstwem lub założona w tym kraju firma. W takiej sytuacji obywatelstwo niemieckie uzyskuje się poprzez nadanie.
Nie każdy Polak może starać się o przyznanie niemieckiego obywatelstwa. Spełnionych musi być bowiem kilka istotnych warunków, należą do nich:
- przebywanie na terenie kraju od co najmniej 8 lat (7 lat w przypadku ukończenia kursu integracyjnego i zdania Zertifikat Integrationskurs, 6 lat jeśli znajomość języka jest na poziomie wyższym niż B1, lub 3 lata w przypadku związku małżeńskiego z Niemcem, lub Niemką);
- niekaralność;
- posiadanie prawa do nieograniczonego pobytu na terenie Niemiec;
- posiadanie własnego źródła dochodów i bycie w stabilnej sytuacji finansowej;
- udowodniona znajomość języka niemieckiego;
- zdanie testu z historii, kultury i życia w Niemczech (tzw. Leben in Deutschlan lub Einbürgerungstest);
- uznawanie wolnościowego i demokratycznego porządku ustrojowego Ustawy Zasadniczej Republiki Federalnej Niemiec.
Otrzymanie niemieckiego obywatelstwa przez stwierdzenie pochodzenia
Zdobycie niemieckiego obywatelstwa poprzez stwierdzenie pochodzenia to najszybszy i najłatwiejszy sposób. Należy tutaj wykazać, że nasi przodkowie mieli oraz nieprzerwanie posiadali niemieckie obywatelstwo. W sytuacji, gdy przynajmniej jedno z rodziców jest Niemcem, obywatelstwo automatycznie przechodzi na dziecko, bez składania dodatkowych dokumentów.
Istotną rolę odgrywa też fakt, czy jest się ślubnym, czy nieślubnym dzieckiem. Trudniejszą sytuacją jest, gdy chce się udowodnić, że czyjś pradziadek lub prapradziadek był Niemcem. W takim przypadku należy przedstawić nie tylko akt urodzenia tej osoby, lecz także udowodnić całą linię pokrewieństwa – czyli np. akt ślubu dziadka, akty urodzenia rodziców, akt ślubu rodziców i swój akt urodzenia. Oprócz trudu i opłat związanych z uzyskaniem odpisów tych akt z urzędów, liczyć się trzeba także z koniecznością przetłumaczenia ich na język niemiecki u tłumacza przysięgłego.
Warto wiedzieć, że przy staraniach o stwierdzenie pochodzenia, istotną rolę odgrywa też data urodzenia. Osoby ubiegające się o niemieckie obywatelstwo, które urodziły się przed 1 stycznia 1975 r., mogą je uzyskać tylko po ojcu. Osoby urodzone po tej dacie, także mogą ubiegać się o niemieckie obywatelstwo, ale tylko wtedy, gdy ojciec jest Niemcem, a uznanie ojcostwa nastąpiło przed 23. rokiem życia dziecka. Urodzeni przed 1 lipca 1993 r. jako nieślubne dzieci, dziedziczą obywatelstwo po matce. Można też starać się o obywatelstwo, udowadniając, że ojciec lub dziadek znajdowali się na tzw. Volksliście, lub powołać się na historyczne granice Niemiec, które zamieszkiwali przodkowie.
Uzyskanie niemieckiego obywatelstwa poprzez nadanie
Staranie się o uzyskanie niemieckiego obywatelstwa poprzez nadanie dotyczy osób, które nie mają żadnych związków z Niemcami, a ich przodkowie nie posiadali niemieckiego obywatelstwa. Są oni jednak związani z tym krajem, mieszkają i pracują tam już długo. W Niemczech mają założone rodziny, niektórzy prowadzą też działalność gospodarczą.
Starania o uzyskanie niemieckiego obywatelstwa można też rozpocząć już dwa lata po ślubie z Niemcem lub Niemką, pod warunkiem że przebywa się na terenie Niemiec od minimum trzech lat. Podczas ubiegania się o niemieckie obywatelstwo nie można być w trakcie rozwodu. Należy pamiętać również, że sam ślub nie wystarczy, do uzyskania obywatelstwa. Niezbędne jest również zaliczenie testu językowego oraz egzaminu ze znajomości życia w Niemczech tzw. Einbürgerungstest.
Dziecko urodzone w Niemczech a obywatelstwo
W przypadku, gdy przynajmniej jedno z rodziców dziecka jest Niemcem lub Niemką, dziecko automatycznie uzyskuje niemieckie obywatelstwo. Nie jest wymagane składanie w tym celu żadnych wniosków i dokumentów. Natomiast dziecko urodzone po 1 stycznia 2000 r., którego rodzice są obcokrajowcami, może nabyć niemieckie obywatelstwo tylko w przypadku, gdy jedno z rodziców przebywa na terenie Niemiec od minimum 8 lat. Dzieci urodzone przed tą datą, nie uzyskują natomiast obywatelstwa niemieckiego, tylko przez wzgląd samego urodzenia na terenie Niemiec.
Uzyskanie niemieckiego obywatelstwa – jakie dokumenty trzeba złożyć?
Rodzaj dokumentów niezbędnych do ubiegania się o niemieckie obywatelstwo zależy od sposobu, w jaki chcemy je uzyskać.
Jeśli chcemy złożyć wniosek o obywatelstwo po przodkach, należy przygotować:
- wydrukowany i wypełniony po niemiecku wniosek;
- dokument tożsamości;
- dwa zdjęcia paszportowe;
- swój akt urodzenia;
- akt urodzenia oraz dokument tożsamości osoby po której chcemy dziedziczyć obywatelstwo;
- akt ślubu rodziców, dziadków lub pradziadków;
- dokument potwierdzający zameldowanie krewnego na terenie Niemiec;
- poświadczenie (dotyczy imigrantów pochodzenia niemieckiego przybyłych z Europy Wschodniej);
- księgę rodzinną (Stammbuch).
Przy składaniu wniosku o obywatelstwo niemieckie przez długoletni pobyt lub małżeństwo, potrzebne są:
- wydrukowany i wypełniony wniosek;
- akt urodzenia;
- dokument tożsamości;
- życiorys (wymagany od 16 r.ż)
- akt ślubu (jeśli jest polski, trzeba mieć przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego);
- księga rodzinna;
- dokument potwierdzający niemieckie obywatelstwo współmałżonka;
- dokument potwierdzający uprawnienia do opieki nad dziećmi (jeśli te są małoletnie);
- akt urodzenia dziecka, jeśli z nami stara się o uzyskanie niemieckiego obywatelstwa;
- orzeczenie wystawione przez szkołę lub przedszkole, potwierdzające znajomość języka przez dziecko;
- świadectwa ukończenia szkoły.
Ponadto wymagane mogą być również:
- zaświadczenie o dochodach;
- zaświadczenie od pracodawcy o długości zatrudnienia;
- przebieg ubezpieczenia emerytalnego, rentowego (własny i małżonka);
- potwierdzenie zabezpieczenia na starość (w przypadku osób prowadzących własną działalność gospodarczą).
Podczas starania się o niemieckie obywatelstwo należy udać się do właściwego miejsca zamieszkania urzędu ds. imigracji, gdzie uzyskać można bliższe informacje. Natomiast jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak przebiega procedura uzyskania niemieckiego obywatelstwa, możesz zgłosić się do wyspecjalizowanych kancelarii prawnych w tym zakresie.
