Gewerbe — działalność gospodarcza w Niemczech. Jak założyć i ile kosztuje prowadzenie?

gewerbe dzialalnosc w niemczech

Dawno minęły już czasy, kiedy Polacy wyjeżdżający za granicę podejmowali się pierwszego lepszego zajęcia. Dziś wielu z nich marzy o założeniu tam działalności gospodarczej i życiu na własny rachunek. Korzystne prawo w Niemczech, świetne zarobki oraz bogaty rynek gospodarczy, zachęcają przedsiębiorców do zakładnia Gewerbe w Niemczech. Czym dokładnie jest Gewerbe? Jak ją założyć i ile kosztuje prowadzenie? Wyjaśniamy.

Gewerbe — co to takiego?

Gewerbeanmeldung, nazywany nieformalnie Gewerbe, jest wpisem do ewidencji działalności gospodarczej na terenie Niemiec. Może on dotyczyć osób fizycznych (jednoosobowej działalności gospodarczej) lub prawnych (GmbH — odpowiednik polskiej spółki z o.o.). Obowiązkiem rejestru objęte są podmioty gospodarcze związane z handlem, świadczeniem usług oraz wytwórstwem. Osoby wykonujące wolne zawody są zwolnione z konieczności wpisu do rejestru. 

Kto może założyć Gewerbe?

Działalność gospodarczą w Niemczech może założyć praktycznie każda dorosła osoba, a formalności tylko nieznacznie różnią się od polskich procedur, przy zakładaniu firmy. Liczy się przede wszystkim dobry pomysł na biznes oraz wytrwałość w dążeniu do realizacji celów. 

Założenie Gewerbe wymaga skompletowania szeregu dokumentów i spełnienia kilku formalnych wymogów, o których napiszemy szerzej w dalszej części artykułu. Ponadto warto wiedzieć, że założenie działalności gospodarczej w Niemczech nie wymaga posiadania niemieckiego meldunku, gdyż podstawą jest tutaj podanie adresu, pod którym firma będzie działać. Posiadanie zameldowania w Niemczech jest jednak opłacalne ze względu na to, że upoważnia od do nabycia ulg podatkowych.

Jak założyć działalność gospodarczą w Niemczech?

Założenie Gewerbe, czyli działalności gospodarczej w Niemczech, nie jest skomplikowane. Wypełniony wcześniej wniosek i komplet dokumentów należy złożyć w urzędzie do spraw Działalności Gospodarczej, czyli tzw. Gewerbeamt, właściwym dla miejsca zamieszkania. Urzędy te mieszczą się zwykle w ratuszu bądź w budynku urzędu miasta. Wpisaniem danych do rejestru zajmuje się urzędnik, a usługa wiąże się z opłatą. Dokładna kwota tego typu opłat zależy od danego landu i miasta, może wynosić od 15 nawet do 60 euro.

Dokumentami niezbędnymi do założenia działalności gospodarczej w Niemczech są:

  • kserokopia dokumentu tożsamości (może być to paszport bądź dowód osobisty);
  • pełnomocnictwo upoważniające do założenia działalności gospodarczej;
  • potwierdzenie o zameldowaniu (jeśli posiadasz);
  • adres, pod którym rejestrowana będzie firma oraz umowa najmu lokalu, w którym będzie prowadzony biznes.

Ponadto w przypadku niektórych branż wymagane jest dodatkowo okazanie:

  • zaświadczenia o niekaralności;
  • zaświadczenie o zabezpieczeniu finansowym;
  • dokument uprawniający do wykonywania zawodu;
  • zaświadczenie o niezaleganiu z podatkami;
  • różnego rodzaju zezwolenia i koncesje wymagane do wykonywania danego zawodu.

Zgłoszenie do Gewerbeamtu to jednak nie koniec formalności. Należy to zrobić jeszcze w innych urzędach i instytucjach. Najważniejszą z nich jest zgłoszenie do Urzędu Skarbowego. Ponadto w zależności od branży, zgłoszenia trzeba dokonać także w takich instytucjach jak np. Związki Zawodowe. 

Warto pamiętać, że wiele podmiotów gospodarczych takich jak GmbH (odpowiednik spółki z o.o), OHG (odpowiednik spółki jawnej), a także osoby fizyczne posiadające bardzo wysokie dochody, zobowiązane są do zgłoszenia się do rejestru sądowego. Często przed takim rejestrem wymagana jest także wizyta u notariusza.

 Ze względu na to, że przed rejestracją firmy trzeba dokładnie zweryfikować wszystkie wymogi i obowiązki zgłoszeniowe, przydać się może pomoc, szczególnie jeśli Twoja znajomość języka niemieckiego nie jest jeszcze biegła. W tym celu warto korzystać z usług firm profesjonalnie zajmujących się doradztwem w zakresie zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej. Może zaoszczędzić to sporo nerwów, stresu oraz uchronić przed popełnieniem błędów.

Ile kosztuje założenie Gewerbe w Niemczech?

Samo założenie działalności gospodarczej wiąże się z opłatą w wysokości od 15 do 60 euro (w zależności od landu i miasta, w którym rejestruje się działalność). Ponadto, w zależności od wybranej branży i wymogów, należy doliczyć też koszty związane z uzyskaniem pozwoleń (np. w branży budowlanej wymagane jest posiadanie papierów mistrzowskich), wpisu do rejestru sądowego, wizyty u notariusza czy niezbędnych tłumaczeń. 

Do kosztów wliczyć trzeba także opłatę za wynajęcie lokalu. Warto jednak wiedzieć, że w większości przypadków, przy prowadzeniu jednoosobowej działalności gospodarczej, świadczącej np. usługi budowlane, posiadanie lokalu nie jest wymagane. Wystarczy wtedy zarejestrować firmę pod adresem serwisów biurowych bądź niemieckim adresem zamieszkania.

Koszty prowadzenia działalności gospodarczej w Niemczech

Prowadzenie działalności gospodarczej w Niemczech wiąże się ponoszeniem kosztów ubezpieczeń. Opłacanie ubezpieczenia zdrowotnego w Niemczech jest obowiązkowe dla osób prowadzących firmę, natomiast składka na ubezpieczenie emerytalne jest już dobrowolna. Ponadto przedsiębiorcy w Niemczech podlegają także podatkom takim jak: podatek dochodowy, podatek od działalności gospodarczej oraz podatek obrotowy, które omówimy bliżej w dalszej części tekstu.
Dodatkowymi opłatami pobieranymi od osób prowadzących działalność gospodarczą, są także te na Izbę Przemyslowo-Handlową (niem. IHK), Izbę Rzemieślniczą (niem. Handwerkskammer) bądź też spółdzielnie zawodowe (niem. Berufsgenossenschaften).

Prowadzenie Gewerbe  a podatki

Jak już wspomnieliśmy wcześniej, przedsiębiorcy w Niemczech zobowiązani są do opłacania podatków. Czym różnią się one od siebie i ile wynoszą opłaty? Wyjaśniamy.

  • Podatek dochodowy dla firm jest uzależniony od wysokości uzyskanych dochodów i wynosi od 14% do 45%. Warto wiedzieć, że nie podlegają mu osoby zarabiające poniżej 9 984 euro rocznie.
  • Podatek obrotowy w Niemczech od większości towarów i usług wynosi 19%. Nie muszą go opłacać osoby posiadające roczne obroty wynoszące poniżej 22 000 euro.
  • Podatek od działalności gospodarczej wylicza się poprzez pomnożenie dochodu przez 3,5%, czyli bazową stawkę podatku, a następnie jeszcze przez wysokość podatku komunalnego (niem. Hebesatz).
  • Podatek VAT przez pierwsze dwa lata prowadzenia działalności gospodarczej w Niemczech, należy składać comiesięczne deklaracje podatkowe. Po tym czasie można to robić już kwartalnie bądź nawet rocznie. W przypadku, gdy obrót Twojej firmy nie przekracza 500 000 euro rocznie, możesz rozliczać się tzw. metodą kasową, czyli opłacać podatek VAT dopiero po opłaceniu faktury przez klienta. Warto pamiętać, że w przypadku, gdy Twój roczny dochód jest niższy niż 22 000 euro, nie musisz opłacać Vat-u.

Plusy i minusy prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej w Niemczech

Prowadzenie działalności gospodarczej w Niemczech ma ogrom zalet i korzyści, ale ma też swoje wady. Poniżej przedstawiamy największe plusy i minusy prowadzenia Gewerby w Niemczech.

Plusy prowadzenia firmy (Gewerbe) w Niemczech:

  • wyższa kwota wolna od podatku (w 2022 roku wynosi 9 984 euro i jest ona o wiele wyższa niż polskie 30 tys. zł);
  • możliwość uzyskania dużych zarobków;
  • niskie progi podatkowe (najniższa kwota podatku w Niemczech wynosi 14%, podczas gdy w Polsce jest to 17%, ponadto w Niemczech można liczyć na liczne ulgi podatkowe, ich wysokość uzależniona jest od danego landu);
  • przejrzyste przepisy dotyczące prowadzenia działalności;
  • brak obowiązku uiszczania opłat na składki emerytalne (chociaż warto to robić, pisaliśmy o tym szerzej tutaj).

Minusy prowadzenia działalności gospodarczej (Gewerbe) w Niemczech:

  • założenie działalności w Niemczech jest nieco trudniejsze niż w Polsce;
  • przez pierwsze dwa lata prowadzenia firmy trzeba składać comiesięczne deklaracje VAT, co bywa uciążliwe;
  • przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej w Niemczech, trzeba rozwiązać sprawy związane z rezydencją podatkową (dotyczy to osób, które posiadają tzw. ośrodek interesów życiowych w Polsce” i są zobowiązane do opłacania tam podatków);
  • konieczność długiego przechowywania dokumentów związanych z prowadzeniem firmy (trzeba je przechowywać nawet przez 6 -10 lat);
  • osobista odpowiedzialność za ewentualne długi firmy.