Jednym z powodów, dla których Polacy decydują się na wyjazd do Niemiec, są niezwykle korzystne świadczenia socjalne. Dzięki nim osoby pracujące i żyjące za naszą zachodnią granicą mogą liczyć na znaczącą pomoc finansową w wielu sytuacjach.
Oczywiście o poduszce bezpieczeństwa warto pomyśleć jeszcze w kraju, przed wyjazdem. Na przykład w postaci dobrze dopasowanej polisy ubezpieczeniowej, która uwzględni różne zdarzenia związane na przykład z utratą pracy w wyniku nieszczęśliwego wypadku bądź choroby.
Do tego dochodzą wspomniane świadczenia socjalne, których jest całkiem sporo. Dobrze będzie więc zapoznać się z tymi najważniejszymi i sprawdzić, czego dotyczą, ile wynoszą i na jakich zasadach są przyznawane.
Socjal w Niemczech dla Polaków
Warto w tym miejscu podkreślić, że za każdym razem trzeba brać pod uwagę wszystkie kryteria oraz zasady, na podstawie których podejmowane są decyzje o wypłacie (lub nie) konkretnego świadczenia. Brak wiedzy odnośnie obowiązujących przepisów może okazać się bardzo szkodliwy – także pod względem finansowym. W przypadku niedopełnienia obowiązków mogą Ci nawet grozić kary. Przed złożeniem wniosku o pomoc sprawdź więc, czy na pewno się do niej kwalifikujesz. Pozwoli Ci to uniknąć wielu przykrych niespodzianek.
Przejdźmy jednak do sprawy najważniejszej, a więc przedstawienia, jak prezentują się świadczenia socjalne w Niemczech i które z nich są dostępne dla Polaków.
Zasiłek socjalny dla Polaków w Niemczech – Arbeitslosengeld II
Jeden z podstawowych pakietów pomocowych wypłacanych osobom w trudnej sytuacji finansowej. Żeby uzyskać do niego dostęp, należy złożyć odpowiedni wniosek w Jobcenter, czyli w placówce, która odpowiada za przyznawanie pomocy. Co ważne, o otrzymaniu zasiłku (a także jego wysokości) decyduje dokładna analiza każdego przypadku z osobna. Sprawdzane są dochody nie tylko osoby składającej wniosek, ale też jego rodziny bądź partnera, z którym mieszka. Pieniądze otrzymują przede wszystkim osoby, które:
- zarabiają zbyt mało, by się utrzymać i żyć na godnym poziomie,
- nie opłacały składek na bezrobocie,
- płaciły składki, ale robiły to przez zbyt krótki okres, by mogły ubiegać się o pomoc dla bezrobotnych.
Z czego wynika tak szczegółowa kontrola? Głównie z chęci ukrócenia praktyk, zgodnie z którymi zasiłek pobierany jest przez osoby będące w stanie zadbać o siebie i zdobyć dobrze płatną pracę. Pomoc świadczona jest tylko najuboższym.
Zasiłek dla bezrobotnych – kiedy przysługuje?
Tak zwany Arbeitslosengeld I, czyli zasiłek dla ludzi bez pracy, wynieść może od 60% do 67% wysokości ostatniego uzyskiwanego dochodu (netto). Co jednak istotne, wypłacany jest on wyłącznie osobom, które:
- przez przynajmniej 12 miesięcy płaciły składki na ubezpieczenie z tytułu zatrudnienia (sprawdzany jest okres ostatnich 2 lat),
- straciły pracę,
- zgłosiły się do urzędu pracy w Niemczech.
Prawo do zasiłku dla bezrobotnych można stracić. W jaki sposób? Na przykład poprzez odrzucenie propozycji pracy przygotowanej przez niemiecki urząd pracy.
Co to jest Insolvenzgeld?
W niemieckim prawie wyróżnia się dwa rodzaje zasiłków dla bezrobotnych. Pierwszy opisaliśmy powyżej, natomiast drugi (Insolvenzgeld) przyznawany jest osobom, które utraciły pracę z powodu ogłoszenia upadłości przez zatrudniające ich firmy.Kiedy można otrzymać zasiłek dla bezrobotnych Insolvenzgeld? Gdy były pracodawca nie wypłacił należnego wynagrodzenia, a okres zatrudnienia w przedsiębiorstwie wynosił minimum 3 miesiące przed ogłoszeniem upadłości. W tym miejscu ważna informacja – zasiłek obliczany jest na podstawie wynagrodzenia netto i jest wypłacany przez 3 miesiące. Fakt jego otrzymania nie uniemożliwia jednak pobierania innych świadczeń (w tym „standardowego” zasiłku dla bezrobotnych).
Zasiłek wychowawczy Elterngeld dla polskich rodzin w Niemczech
Wspomnieć trzeba również o świadczeniach socjalnych dla osób, które zdecydowały się wyjechać do Niemiec z małymi dziećmi. Jeśli konieczność zajmowania się nimi wyklucza podjęcie pracy na pełen etat, istnieje możliwość ubiegania się o Elterngeld, czyli zasiłek wychowawczy. W jego przypadku obowiązują dwa progi dochodowe, obliczane w roku poprzedzającym narodziny dziecka:
- 250 tysięcy euro dla samotnego rodzica,
- 500 tysięcy euro w przypadku matki i ojca.
Należy podkreślić, że wysokość zasiłku jest zależna od dochodów. To jednak nie wszystko, ponieważ rodzice mogą otrzymać też kolejne dwa świadczenia: zasiłek macierzyński Mutterschaftsgeld oraz Kindergeld, zapewniający środki finansowe, które muszą być przeznaczone na utrzymanie dzieci lub ich edukację.
Komu przysługuje zasiłek chorobowy w Niemczech?
Poważne choroby często utrudniają, a nawet uniemożliwiają podjęcie standardowej pracy. W takiej sytuacji polscy pracownicy mogą liczyć na wypłatę Krankengeld, czyli świadczenia chorobowego. Jest ono przyznawane osobom, które:
- płacą składki na ubezpieczenie (odpowiada za to pracodawca, dlatego warto się tym zainteresować),
- pozostają bez pracy i pobierają zasiłek socjalny Arbeitslosengeld.
Jak łatwo się domyślić, stan zdrowia uniemożliwiający podjęcie pracy zarobkowej należy potwierdzić poprzez orzeczenie lekarskie. Wysokość Krankengeld wynosi 70% ostatniego otrzymywanego wynagrodzenia (mowa tu o kwocie brutto).
Jak widać, pomoc socjalna w Niemczech jest mocno rozwinięta. Na koniec trzeba jeszcze wspomnieć o świadczeniu Verletztengeld, które jest przyznawane w razie wystąpienia choroby zawodowej lub nagłych wypadków w pracy. Wynosi 80% wysokości wynagrodzenia brutto. Należy podkreślić, że zasady oraz wysokości poszczególnych świadczeń co pewien czas podlegają zmianom. Warto więc na bieżąco śledzić sytuację lub korzystać z pomocy doradców.
