Jakie świadczenia rodzinne przysługują Ci jeśli rodzina mieszka w Polsce?
Niemcy wciąż stanowią dla Polaków atrakcyjny kierunek emigracji zarobkowej. Kuszą nie tylko wyższym wynagrodzeniem czy też lepszymi perspektywami rozwoju zawodowego, ale również atrakcyjnym systemem socjalnym. Pracując w Niemczech, możesz korzystać m.in. ze świadczeń rodzinnych. Sprawdź, co konkretnie Ci przysługuje, jeśli Twoi bliscy żyją na co dzień w Polsce.
Niemcy czy Polska – w którym kraju otrzymasz świadczenia rodzinne?
Pod pojęciem „świadczenia rodzinne” rozumie się:
- świadczenia przyznawane przez państwo rodzinom aż do momentu, gdy dziecko będzie mogło same zapewnić sobie utrzymanie (do grupy tej zalicza się np. zasiłek rodzinny),
- świadczenia, które są przyznawana w pierwszych latach życia dziecka, w sytuacji gdy jedno z rodziców nie jest w pełni aktywne zawodowo, gdyż sprawuje opiekę nad dzieckiem (to m.in. zasiłek wychowawczy).
Zgodnie z unijnym prawodawstwem, pierwszeństwo w wypłacie świadczeń rodzinnych ma to państwo, w którym pracujący członek rodziny jest aktywny zawodowo. Jeśli więc pracujesz w Niemczech, a Twoja rodzina mieszka w Polsce, to właśnie w Niemczech powinnaś/powinieneś ubiegać się o zasiłek rodzinny – Kindergeld.
Polska – jako państwo drugie w kolejności do wypłaty świadczeń rodzinnych – może przyznać Ci prawo do tzw. dodatku dyferencyjnego. Przysługuje ono wtedy, gdy wysokość świadczeń należnych za granicą jest niższa od wysokości świadczeń, które przysługiwałyby na dzieci w Polsce. Dodatek dyferencyjny jest równy różnicy pomiędzy świadczeniami.
Nieco inaczej wygląda sytuacja, jeśli każdy z rodziców jest zatrudniony w innym kraju. Wówczas pierwszeństwo do wypłaty świadczeń rodzinnych ma ten kraj, który jest miejscem zamieszkania dzieci. Wniosek o przyznanie świadczeń należy więc złożyć w Polsce. Natomiast instytucja niemiecka, na podstawie decyzji wojewody, powinna przyznać dodatek dyferencyjny, pokrywający różnicę w wysokości świadczeń pomiędzy Polską a Niemcami.
Kindergeld – zasiłek rodzinny w Niemczech dla Polaków
O Kindergeld – zasiłek rodzinny w Niemczech – może ubiegać się każda osoba legalnie pracująca w Niemczech, niezależnie od wysokości uzyskiwanych dochodów. Osoba wnioskująca musi być zatrudniona w Niemczech lub prowadzić na terenie kraju własną działalność gospodarczą od co najmniej 6 miesięcy.
Kindergeld wypłacany jest na każde dziecko, które pozostaje pod opieką osoby wnioskującej, aż do momentu uzyskania przez nie pełnoletności (18 lat). Przysługuje on również dziecku, które nie ukończyło 21 lat, pod warunkiem że jest bezrobotne lub uzyskało w ciągu roku dochody nieprzekraczające 8 tys. euro, a także dziecku do 25. roku życia, o ile kontynuuje naukę.
Według niemieckiego prawa socjalnego jako dzieci traktowane są nie tylko rodzone i adoptowane pociechy, ale również dzieci, które wnioskodawca przyjął do gospodarstwa domowego, czyli dzieci: małżonka(-ki), zarejestrowanego partnera życiowego lub przybrane, a także wnuki.
To, jak wysokie świadczenie rodzinne zostanie przyznane, zależy od liczby dzieci w danej rodzinie. Otrzymać można (stan na styczeń 2021 r.):
- 219 euro – na pierwsze i drugie dziecko,
- 225 euro – na trzecie dziecko,
- 250 euro – na każde kolejne dziecko.
Jeżeli rodzice mieszkają razem, zasiłek wypłaca się matce, chyba że ta postanowi inaczej. Gdy natomiast rodzice są rozwiedzeni lub żyją w separacji, świadczenie rodzinne otrzymuje ten rodzic, z którym dziecko mieszka.
Świadczenia rodzinne w Niemczech – co należy zrobić, aby otrzymać Kindergeld?
Wnioski o przyznanie świadczenia rodzinnego rozpatruje kasa rodzinna krajowego urzędu pracy – Familienkasse der Bundesagentur für Arbeit. Wymaga ona wypełnienia specjalnego formularza oraz dostarczenia wielu dokumentów i zaświadczeń, w tym m.in. aktu małżeństwa, aktu urodzenia dzieci czy też zaświadczenia o wspólnym zameldowaniu w Polsce. Jeżeli chcesz oszczędzić swój czas, możesz skorzystać ze wsparcia specjalistów z Polski, którzy pomogą załatwić wszelkie formalności.
Na decyzję Familienkasse trzeba czekać od 2 do 6 miesięcy. Czas oczekiwania zależy od wielu czynników, w tym m.in. od jakości porozumienia niemieckiej kasy rodzinnej z polskimi urzędami, a także od tego, czy wnioskodawca złożył wszystkie dokumenty i jak szybko reaguje na zapytania Familienkasse.
Dodatkowo możesz ubiegać się o zasiłek rodzinny z mocą wsteczną. Co to w praktyce oznacza? Że świadczenie na dziecko otrzymasz także za poprzednie 6 miesięcy, licząc od daty otrzymania przez Familienkasse wniosku.
Co ważne, inne świadczenia rodzinne, takie jak dodatek na dziecko – Kinderzuschlang – oraz zasiłek wychowawczy – Elterngeld – przysługują w sytuacji, gdy pociecha mieszka z rodzicem w Niemczech.
