Meldunek w Niemczech – jak go uzyskać i kiedy się przydaje?

meldunek w niemczech

Ustawa federalna w Niemczech reguluje powszechny obowiązek meldunkowy. Dotyczy to zarówno obywateli kraju, jak i cudzoziemców przyjeżdżających w celach zarobkowych. Z tego względu zgłoszenie pobytu jest jedną z pierwszych czynności, którą musi wykonać każda osoba przeprowadzająca się do Niemiec.

Zatem planując dłuższy pobyt na terenie Niemiec, warto zapoznać się wymogami dotyczącymi otrzymania meldunku. Pełni on bowiem nieco inną funkcję, niż w na terenie Polski. Meldunek w Niemczech utożsamiany jest z faktycznym miejscem zamieszkania danej osoby, jednak nie stanowi on dowodu na posiadanie nieruchomości. Jak uzyskać meldunek w Niemczech i w jakich sytuacjach jest on przydatny?

Ubezpieczenie w Niemczech

Ubezpieczenie społeczne jest ubezpieczeniem obligatoryjnym, tak zwanym ubezpieczeniem obowiązkowym. Warto również pomyślec o dodatkowym ubezpieczeniu. Jeżeli maja Państwo pytania dotyczące ubezpieczeń, zachęcamy do pozostawieniu kontaktu, a my się skontaktujemy.

Aby wypełnić ten formularz, włącz obsługę JavaScript w przeglądarce.
Jakie ubezpieczenie cię interesuje?
RODO

Meldunek w Niemczech – co to jest i do czego jest on potrzebny?

Meldunek w Niemczech, czyli Anmeldebestätigung, nazywany w skrócie Anmeldung, jest to potwierdzenie zamieszkania na terenie Niemiec. Zameldowanie jest niezbędne, aby załatwić podstawowe sprawy urzędowe, jak np. ubieganie się o status osoby bezrobotnej. Z uwagi na obowiązujące prawo, brak zameldowania wiąże się z szeregiem konsekwencji prawnych.

Ponadto tego rodzaju dokument daje dostęp do licznych przywilejów. Dzięki niemu można dokonać wielu czynności cywilnoprawnych, które nie byłyby możliwe dla osób nieposiadających meldunku w Niemczech. Należą do nich m.in.:

  • otrzymanie identyfikacji podatkowej;
  • założenie konta bankowego w Niemczech;
  • otrzymanie numeru ubezpieczenia społecznego;
  • podpisanie umowy na Internet lub telefon.

Meldunek w Niemczech umożliwia otrzymanie większości praw, którymi dysponują obywatele Niemiec. Wówczas pozostając w kraju przez dłuższy czas, znacznie ułatwia to funkcjonowanie w codziennym życiu.

Meldunek w Niemczech – warunek obowiązkowy dla otrzymywania Kindergeld

Meldunek w Niemczech jest dowodem, iż dana osoba podejmująca stosunek pracy przebywa w kraju na stałe oraz jest objęta nieograniczonym obowiązkiem podatkowym. Oba warunki są także konieczne, aby móc ubiegać się o otrzymywanie świadczenia na dziecko, czyli tzw. Kindergeld. Bowiem pobieranie tego zasiłku bez zameldowania jest niezgodne z prawem. Ponadto warunkiem koniecznym do przyznania Kindergeld jest przepracowanie co najmniej 183 dni w Niemczech, co wiąże się z wymogiem obowiązkowego zameldowania w kraju. 

Meldunek w Niemczech – kiedy trzeba się zameldować, a kiedy nie jest to konieczne?

Meldunek w Niemczech nie jest obowiązkowy dla każdego. Zdarzają się wyjątki, w których ubieganie się o status nie jest wymagane. Należą do nich osoby przyjeżdżające w celach turystycznych, lub do pracy sezonowej na okres poniżej trzech miesięcy. Wówczas nie podlegają oni obowiązkowi meldunkowemu.

Inaczej wygląda sytuacja w momencie emigracji do Niemiec, czyli przyjazdu z zamiarem podjęcia stałej pracy i zamieszkania, wykraczającego poza okres trzech miesięcy. Nie ma różnicy, czy dana osoba jest pracownikiem, studentem, czy przyjechała w celach turystycznych. Trzymiesięczny pobyt obliguje do uzyskania meldunku w Niemczech.

W świetle obowiązującego prawa, meldunek należy uzyskać w ciągu 7 lub 14 dni od dnia przyjazdu do Niemiec, w zależności od miasta.

Gdzie można uzyskać meldunek w Niemczech?

Meldunek w Niemczech najczęściej przyznawany jest w urzędzie miasta, w którym zamierza mieszkać interesant. To tam każdy petent otrzyma wszystkie niezbędne formularze, które należy wypełnić przy składaniu wniosku. W większości przypadków, dokumenty dostępne są również na stronie internetowej wybranego urzędu. 

Na terenie Niemiec nie istnieje wyłącznie jedna instytucja, która zajmowałaby się kwestiami związanymi z zameldowaniem. Urzędy noszą różne nazwy, w zależności od landu. Najczęściej jest to Bürgeramt lub Einwohnermeldeamt. Czasami również funkcjonują jako Bezirksamt, Bürgerservice, Einwohneramt lub Stadtverwaltung. 

Chcąc dowiedzieć się, w jaki sposób znaleźć odpowiednie biuro meldunkowe, wystarczy wpisać w wyszukiwarkę internetową nazwę danej miejscowości oraz słowo „Anmeldung”. Dzięki temu w szybki i łatwy sposób można dowiedzieć się, jaką nazwę nosi placówka, w której należy wnioskować o zameldowanie.

Meldunek w Niemczech – jakie dokumenty są potrzebne?

Chcąc uzyskać meldunek w Niemczech, wymagane jest przedłożenie w urzędzie kilku niezbędnych dokumentów. Należą do nich: 

  • wypełniony formularz meldunkowy; 
  • dokument tożsamości ze zdjęciem – dowód osobisty lub paszport;
  • adres zamieszkania na terenie Niemiec;
  • umowa najmu mieszkania, czyli Mietvertrag;
  • Vermieterbescheinigung / Wohnungsgeberbestätigung – dodatkowe zaświadczenie otrzymywane od właściciela mieszkania, które potwierdza zameldowanie pod wskazanym adresem;
  • akt ślubu przetłumaczony na język niemiecki (dotyczy osób będących w związku małżeńskim);
  • akt urodzenia dziecka/dzieci przetłumaczony na język niemiecki ( dotyczy osób posiadających potomstwo);
  • zaświadczenie o podjęciu studiów na uczelni wyższej, czyli Studienbescheinigung (dotyczy osób studiujących).

Jak wygląda formularz meldunkowy w Niemczech?

Z uwagi na fakt, że w Niemczech funkcjonują różne placówki zajmujące się sprawami meldunkowymi, nie istnieje także jeden uniwersalny formularz meldunkowy, który byłby stosowany na terenie całych Niemiec. Każdy land, a nawet miasto posiada inny wniosek. Dlatego istotne jest, aby podchodząc do procedury meldunkowej, wybrać dokument właściwy dla miejsca zamieszkania w Niemczech. 

Formularz najczęściej nosi nazwę Anmeldevordruck, Anmeldeformular albo Meldeschein. Tego typu druk można uzyskać bezpośrednio w urzędzie miasta, lub na jego oficjalnej stronie internetowej. 

Warto dodać, że przy wypełnianiu formularza meldunkowego, każdy petent zobowiązany jest do udzielenia informacji dotyczącej jego wyznania. Jest to bezpośrednio związane z podatkiem kościelnym, nakładanym przez rząd niemiecki. Do jego zapłaty zobowiązana jest każda osoba przynależąca do wyznania rzymsko-katolickiego. Z tego względu często osoby identyfikujące się jako ateiści, które zostały ochrzczone w Polsce w kościele rzymsko-katolickim, są zobowiązane do płacenia ustawowego podatku.

Meldunek w Niemczech – procedura krok po kroku

Chcąc przebywać na terenie Niemiec w pełni legalnie, niezbędne jest otrzymanie pozwolenia na pobyt. Polaków, jako obywateli kraju Unii Europejskiej, obowiązuje jedynie zameldowanie w lokalnym biurze meldunkowym, czyli Einwohnnermeldeamt. Przynależy ono do adresu nowego miejsca zamieszkania interesanta. Meldunek w Niemczech jest bezpłatny w większości landów – jedynie w Hamburgu koszt wynosi ok. 6 EUR. Aby uzyskać meldunek w Niemczech, należy:

  1. Umówić się w urzędzie Bürgeramt lub Einwohnermeldeamt, przynależnym do danego miejsca zamieszkania. Warto to zrobić z wyprzedzeniem, ponieważ zdarza się, że czas oczekiwania może wynosić nawet kilka tygodni. Najczęściej długość procedury zależna jest od wielkości miasta, w którym mieszka osoba ubiegająca się o meldunek. Wizytę najczęściej można umówić telefonicznie lub online.
  1. Na umówioną wizytę w urzędzie stawić się z uzyskanym przy rejestracji numerem spotkania. Należy również zebrać ze sobą wszystkie dokumenty, wymagane do podjęcia procedury meldunkowej. W tym celu niezbędne jest, aby wszystkie ważne zaświadczenia zostały wcześniej przetłumaczone. Dotyczy to przede wszystkim aktu urodzenia, aktu małżeństwa, dyplomów i certyfikatów, czy zaświadczeń z pracy. Aby posiadały one pełnię mocy prawnej, ich ważność musi zostać potwierdzona przez tłumacza przysięgłego.
  1. Podczas wizyty w urzędzie i przedłożeniu wymaganych dokumentów, następuje proces weryfikacji danych przez urzędnika. Sama wizyta najczęściej trwa około 15 minut, łącznie z wydaniem zaświadczenia o zameldowaniu.
  1. Kiedy urzędnik sprawdzi wszystkie dokumenty bez wnoszenia poprawek lub zastrzeżeń, wówczas petent zostaje wpisany do rejestru mieszkańców i otrzymuje zaświadczenie potwierdzające zameldowanie, czyli Anmeldebestätigung lub Meldebescheinigung. Dokument nabiera mocy prawnej w momencie, gdy zostanie ostemplowany i podpisany przez osobę decyzyjną.

Podczas procedury meldunkowej, petentowi automatycznie zostaje przydzielony numer identyfikacji podatkowej – Steuerliche Identifikationsnummer. Jest to dokument wydawany przez Federalny Centralny Urząd Podatkowy. Jest on niezbędny dla pracodawcy w celu ustalenia stawki podatku dochodowego, jaką powinien zapłacić pracownik. Numer identyfikacji podatkowej może być również wymagany w momencie kupna polisy ubezpieczeniowej, lub przejścia na emeryturę. Numer zwykle zostaje dostarczony pocztą tradycyjną w ciągu 2-3 tygodni od daty wydania.

Konsekwencje braku meldunku w Niemczech

Planując przeprowadzkę do Niemiec, należy pamiętać, że meldunek jest ustawowym obowiązkiem w tym kraju. Zaniedbanie tego wymogu może wiązać się z poważnymi konsekwencjami. Jedną z nich jest nałożenie na osobę niezameldowaną niekorzystnej szóstej klasy podatkowej. Oznacza to, że pracownik będzie musiał rozliczać się w oparciu o podatek dochodowy w wysokości 43%. 

Niemieckie instytucje mogą także nałożyć grzywnę z tytułu niedopełnienia obowiązku ustawowego. Czasami zdarza się, że obie kary zostaną zastosowane jednocześnie. Późna rejestracja lub podawanie błędnych danych jest tak samo niedozwolone, jak przebywanie na terenie Niemiec bez zameldowania. Takie postępowanie grozi grzywną w wysokości 1000 EUR.

Wymeldowanie z Niemiec – procedura i koszty

Procedura otrzymania meldunku w Niemczech jest szybka i prosta pod warunkiem, że interesant dysponuje niezbędną dokumentacją. Natomiast dużo prostsze są jednak formalności związane z wymeldowaniem z Niemiec. W tym celu należy udać się do urzędu meldunkowego co najmniej dwa tygodnie przed planowaną wyprowadzką i poinformować o tym fakcie urzędnika. Do wymeldowania wystarczy dokument tożsamości oraz wypełniony formularz. Urzędnik może zapytać o nowy adres zamieszkania, jednak podawanie tego rodzaju informacji nie jest konieczne. Warto pamiętać, że obowiązek wymeldowania z pobytu stałego dotyczy jedynie osób, które wyjeżdżają z kraju na stałe. Złożenie wniosku o wymeldowanie jest całkowicie bezpłatne.

Po wymeldowaniu warto poprosić urzędnika o wydanie odpowiedniego zaświadczenia, czyli Abmeldebescheinigung. W większości urzędów jest on udostępniany automatycznie, jednak nie wszędzie jest to regułą. Abmeldebescheinigung zwykle jest potrzebny w sytuacji:

  • nadzwyczajnego wypowiedzenia umów o dostawę energii elektrycznej i świadczeń telekomunikacyjnych; 
  • obowiązku udowodnienia w Finanzamt przeniesienia miejsca zamieszkania za granicę, a razem z nim obowiązku podatkowego.